Afgelopen week werd ook Tineke Netelenbos ondervraagd over de Betuwelijn. Enigszins cynisch ontkom ik er niet aan om te denken: “Eigen schuld dikke bult”, en dan bedoel ik vooral de Tweede Kamer die jarenlang de lucht voor een komijnekaas heeft aangezien en zonder na te denken min of meer heeft geslikt wat er werd opgediend. Ondanks het feit dat velen al constateerden dat het in de keuken niet goed rook.
Ook in Nieuwegein heeft het ongezien geloven, nog steeds ernstig in zwang, het eerste deukje opgelopen. Er komt een rekenkamer. Het initiatief kwam tijdens een vlaag van helderheid van Groen Links. Men had genoeg van die steeds stijgende bedragen rondom de binnenstadsplannen. Dat werd steeds onbegrijpelijker en zorgelijker. De rest van de raad was daar niet tegen. Dan duurt het nog bijna twee jaar voordat er wat definitiefs gebeurd, maar wanneer het klopt staat er een bedrag voor dit “instituut” in de komende najaarsbegroting.
Interessant was een artikel in het VNG magazine waar adviseur Bruno Steiner werd geïnterviewd over de “lokale rekenkamer”. Dat begon al met de kop. “Ongezien geloven maakt plaats voor verzakelijking”. “En terecht”, denk ik dan wanneer het over cijfers gaat!. De meest voorkomende onderzoeksonderwerpen blijken te gaan over doelmatigheid en doeltreffendheid. Doelmatigheid het meest want dat is ook makkelijker te beoordelen. Doeltreffendheid vraagt daarnaast ook om veel inzicht en kennis op lange termijn. De boogde maatschappelijke effecten hebben welke gevolgen op lange termijn? Dat is moeilijk te beoordelen; ook de gemeente heeft daar zo haar problemen mee!
Deze drie punten komen wat de V.S.P. betreft samen bij de simpele waarheid dat in Nieuwegein het ongezien geloven met hartstocht bestreden moet gaan worden. Het wordt tijd! Te veel zaken blijven onder de mantel der liefde of worden gepresenteerd terwijl de gegevens moeilijk of niet te controleren zijn voor een gewoon raads- of commissielid. Te veel worden goede opmerkingen van oppositie partijen genegeerd door de meerderheid omdat ze gewoon de meerderheid zijn. Hetzelfde Groen Links van hierboven kan dus, reagerend op een zeer goede vraag van de PvdA over die bezuinigingen en het volkomen ontbreken van enige openheid rondom die activiteiten, serieus beweren dat je het College de tijd moet gunnen en dat dat normaal is, of woorden van gelijke strekking. Dat wat er ondertussen naar buiten komt menig partij zorgen zal baren, ook Groen Links, is dus geen enkele aanleiding om de PvdA te steunen. Immers zij zijn oppositie.
Maar ook zijn er die zaken die het College wil laten geloven terwijl de documenten uit de organisatie iets anders zeggen. Al meerdere jaren waarschuwt het college voor magere jaren. Ondertussen gaan er legio projecten door of er geen vuiltje aan de lucht is. Neem de kosten voor “Nieuwegein kiest” die vermeden konden worden. Neem de kosten voor een landschappelijke aanpassing van het Parkhout die vele tonnen mochten bedragen, als de commissie het niet had tegengehouden gezien die aangekondigde bezuinigingen.
Neem het feit dat ondanks de al jarenlang aanwezige kennis van de toekomstige bezuinigingsproblematiek het college tot september van dit jaar wacht met een personeelsstop, en dan nog onder voorwaarden. Kijk naar zaken als processen die fout gingen vanwege verkeerde argumentatie of incomplete gegevens waardoor projecten weer opnieuw moeten en er gaat een wereld open aan vragen. Niet om een college naar huis te sturen, een angstbeeld dat bij collegepartijen een heel pakket Pavlov-reacties teweeg schijnt te brengen. Maar om te leren hoe de fouten niet meer te maken.
Wanner we dus echt werk maken van het afschaffen van ” ongezien geloven” zullen we moeten beginnen met meer openheid. Dan kan de bezuiniging dus niet als programma onderdeel naar voren komen zonder te weten hoeveel geld en mensen en ruimte de beleidsvelden in de organisatie nodig hebben. Hoe kan je bezuinigen wanneer je niet weet wat de effecten zijn. En dan denkt de V.S.P. nog eens aan haar motie van 11 november 2003. Die vroeg om duidelijkheid over de kosten van mensen, uitvoering van beleid, facilitaire ondersteuning en expert advies van buiten. En dat per beleidsveld. Wanneer je dat hebt hoef je niet meer tegeloven. Dan kun je weten. Dan kan je gewetensvol beslissen. Voor de Betuwelijn is het te laat. Voor Nieuwegein nog niet! Overigens haalde de motie het niet. “Pavlov”, we zeiden het al.
Wordt vervolgd.
Reacties en commentaar worden met genoegen ontvangen!